Czy kawa zwiększa twoją produktywność w pracy? Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna – tak. I to wyraźnie. Wiele wysokiej jakości badań na ludziach pokazuje, że kawa wpływa pozytywnie na różne aspekty funkcjonowania mózgu – pamięć, nastrój, czujność, poziom energii, czas reakcji i ogólne funkcje umysłowe. Niezależnie od tego, czy pracujesz za biurkiem, czy wykonujesz pracę fizyczną, odniesiesz liczne korzyści z picia kawy w pracy.
Kawa zwiększa sprawność umysłową
Kofeina zawarta w kawie działa łagodnie stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy. Badania wykazały, że w zależności od poziomu spożycia kofeina może pomóc poprawić sprawność umysłową, zwłaszcza czujność, uwagę i koncentrację. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności informuje, że już 75 mg kofeiny (czyli ilość zawarta w typowej filiżance) poprawia zdolności umysłowe i koncentrację.
Badanie przeprowadzone na grupie osób poniżej 40 roku życia wykazało, że kofeina lub kawa mogą skutecznie poprawiać wydajność u osób cierpiących na jet lag lub zaburzenia snu w pracy zmianowej. Niektóre badania wykazały, że kofeina może poprawiać wydajność pamięci, szczególnie w przypadku żmudnych, powtarzalnych zadań. Pamiętajmy jednak, aby nie przesadzać z kawą. Większe spożycie może obniżyć wydajność, prawdopodobnie z powodu nadmiernej stymulacji układu nerwowego.
Kawa zwiększa czujność
Badania pokazują, że kofeina może poprawić stan czuwania, na przykład w sytuacjach obniżonej czujności lub braku snu takich jak prowadzenie samochodu w nocy, praca w nocy, przeziębienie oraz w porze obiadowej, kiedy po jedzeniu naturalnie czujemy się bardziej ospali.
Kiedy jesteśmy czujni, zwiększa się nasza produktywność w pracy. Kawa nasila skupienie i poprawia zdolności poznawcze poprzez blokowanie receptorów adenozyny. A czym jest adenozyna? To neuroprzekaźnik, który informuje mózg o zmęczeniu. Adenozyna powoduje ospałość i działa uspokajająco. Kofeina natomiast uniemożliwia adenozynie przyłączanie się do jej receptorów. Dzięki temu mózg nie dostaje informacji o zmęczeniu i dalej pracuje w skupieniu.
Kawa pomaga uczyć się szybciej
Oprócz zachowania czujności kofeina pomaga szybciej przyswajać nowe informacje i zachowywać je w pamięci. Badania naukowe pokazują, że spożywanie co najmniej 200 miligramów kofeiny, czyli ilości zawartej w dwóch przeciętnych filiżankach kawy, pomaga mózgowi lepiej identyfikować informacje. Kofeina może także zmniejszyć zapominanie w ciągu 24 godzin, wpływa zatem stymulująco na pamięć krótkotrwałą. W pracy może mieć to bardzo duże znaczenie, jeśli musimy nauczyć się czegoś nieznanego, rozpoczynamy pracę na nowym stanowisku lub po prostu musimy lepiej wykonywać swoje zadania.
Przerwa na kawę podnosi produktywność w pracy
Co ciekawe, przerwa na kawę w pracy to wynalazek XX wieku. Wcześniej nie było to popularne, a dziś ciężko sobie wyobrazić dzień w pracy bez chwili spędzonej na kawie i pogawędce ze współpracownikami. Okazuje się, że dla pracodawcy w ogóle nie jest to strata czasu, a dla pracowników – to nie jedynie ploteczki. Massachusetts Institute of Technology w 2010 roku przeprowadził badanie, udowadniające, że pracownicy, którzy razem robią przerwy na kawę, wykazują ogólną poprawę wydajności. Przerwy te tworzą forum, na którym pracownicy mogą dzielić się doświadczeniami osobistymi i zawodowymi. Umożliwienie pracownikom wspólnego robienia tych przerw przełożyło się na wzrost ogólnej wydajności w pracy.
Picie kawy może podnosić kreatywność
Niektórzy twierdzą, że kawa hamuje kreatywność, ponieważ pobudzana przez nią czujność i skupienie powstrzymuje umysł przed swobodnym błądzeniem. A to właśnie błądzenie myśli sprzyja kreatywnemu, nieszablonowemu myśleniu. Jednak badania przeprowadzone przez Massachusetts Institute of Technology i innych potwierdzają pogląd, że kawa może pomóc ludziom być bardziej kreatywnymi zarówno indywidualnie, jak i w grupie. Siedzenie razem przy kawie w pracy może przełamać bariery społeczne i zawodowe, prowadząc do bardziej swobodnych rozmów.
Niektórzy stają się bardziej efektywni, gdy pracują w kawiarni. W ich przypadku to hałas otoczenia poprawia kreatywność. W jaki sposób? Niski poziom dźwięku utrudnia mózgowi przetwarzanie informacji, co skłania do bardziej abstrakcyjnego myślenia i kreatywnego rozwiązywania problemów. Na pewno nie jest to metoda dla wszystkich, ale warto sprawdzić, czy przypadkiem nie pracuje ci się lepiej w kawiarni wśród gwaru rozmów, przy dźwięku ekspresu i w towarzystwie pobudzającego zapachu świeżo mielonej kawy.
Kawa chroni mózg przed uszkodzeniami
Kawa jest doskonałym źródłem antyoksydantów. Można śmiało powiedzieć, że w zachodniej diecie kawa jest jednym z podstawowych źródeł tych prozdrowotnych substancji. Wiele osób dostarcza ich więcej z kawy, niż z warzyw i owoców razem wziętych. Przeciwutleniacze zapobiegają stresowi oksydacyjnemu i uszkodzeniom DNA. Zawarte w kawie kahweol i kafestol – związki przeciwzapalne obecne w substancjach oleistych kawy, a także doskonale znana kofeina działają ochronnie na komórki mózgu i cały układ nerwowy, zapobiegając chorobom neurodegeneracyjnym, demencji i spadkowi zdolności poznawczych.
Kawa redukuje odczuwanie stresu
Dużo częściej mówi się o tym, że nadmiar kawy może powodować napięcie i niepokój. Ale z doniesień naukowych wynika, że picie kawy pomaga zachować chłodną głowę w sytuacjach stresowych. Badania pokazują, że kofeina, blokując receptory adenozyny, chroni mózg przed działaniem hormonów stresu i zwiększa indywidualną odporność na stres. W pracy może się to bardzo przydawać, szczególnie kiedy działamy pod presją czasu lub mamy do wykonania ważne zadanie.
Okazuje się także, że kofeina zmniejsza skutki długotrwałego stresu, które są bardzo niekorzystne dla zdrowia. Oczywiście, pracując przez dłuższy czas w stresujących warunkach, picie kawy nie jest wyjściem z sytuacji. Może jednak pomóc, dopóki nie znajdziemy rozwiązania.
Kawa podnosi poziom energii
Filiżanka pysznej kawy daje zastrzyk energii, gdy dopada nas znużenie podczas pracy. Jak to się dzieje? Działanie energetyzujące ponownie zawdzięczamy kofeinie, która stymuluje receptory w mózgu. Nie ma to nic wspólnego z rzeczywistym dowozem energii w postaci kalorii. Chyba że wybierasz wersję z cukrem i dużą ilością śmietanki, ale tego na co dzień nie polecamy. Zależnie od osoby i indywidualnej tolerancji na kofeinę energetyzujące działanie zaczynamy odczuwać od 5 do 30 minut od wypicia kawy. Jeśli pijesz kawę tylko od czasu do czasu kofeina będzie pobudzać cię bardziej, niż gdy kawa jest stałym elementem twojego dnia.
Kawa poprawia nastrój
Picie kawy stymuluje wydzielanie dopaminy, która potocznie nazywana jest hormonem przyjemności, radości. W rzeczywistości nie jest to tak proste, dopamina to nie czysta przyjemność. Ale obniżony poziom dopaminy wiąże się z gorszym nastrojem, ospałością, niechęcią do działania, a nawet depresją. Kubek kawy podczas pracy stymuluje wydzielanie dopaminy, która może wpłynąć pozytywnie na nastrój i zwiększyć chęć do działania. W dobrym nastroju pracuje się lepiej i wydajniej – to nie ulega wątpliwości.
Uczucie radości związane z piciem kawy to nie tylko wpływ substancji chemicznych w mózgu. Jeśli lubisz pić kawę dla jej smaku, zapachu, czy po prostu rytuału podnoszenia do ust ulubionego kubka, twój humor będzie lepszy, jeśli zrobisz sobie przerwę i na chwilę oderwiesz się od pracy.